Biến đổi khí hậu đang làm những trận lũ lụt trên các hệ thống sông lớn như sông Hằng, sông Nile và sông Amazon tồi tệ hơn, trong khi một số hệ thống sông khác, như Danube, ít bị ảnh hưởng, theo một nghiên cứu khoa học do Nhật Bản tiến hành vừa công bố ngày 9-6.

Những phát hiện này có thể giúp các nước chuẩn bị tốt hơn cho tình trạng lũ lụt đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng và gây thiệt hại vật chất hàng tỉ USD mỗi năm trong thập kỷ qua, Reuters dẫn lại nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Climate Change.

Trên tổng thể, lũ lụt sẽ tăng quy mô lớn ở Đông Nam Á, Trung Phi và phần lớn Nam Mỹ trong thế kỷ này. Lũ lụt nghiêm trọng cũng ảnh hưởng tới hầu hết 29 hệ thống sông lớn được đề cập trong nghiên cứu, gồm sông Dương Tử, Mekong và sông Hằng ở châu Á; sông Niger, Congo và Nile ở châu Phi; sông Amazon và Parana ở Mỹ Latin; và sông Rhine ở châu Âu. Tính tổng cộng, 42% diện tích đất liền có thể bị ngập thường xuyên hoặc không thường xuyên trong thế kỷ này vì lũ lụt và nước biển dâng do biến đổi khí hậu ở các vùng lưu vực và cửa các con sông lớn, theo nghiên cứu.

Nhưng lũ cũng sẽ giảm bớt ở một số vùng sông khác như Mississippi ở Mỹ, Euphrates ở Trung Đông và Danube ở châu Âu. Các chuyên gia dự báo vùng tây bắc châu Âu, nơi sông Rhine chảy qua, sẽ bị ngập nhiều hơn, trong khi khu vực dọc theo Địa Trung Hải và Đông Âu, bao gồm vùng lưu vực sông Danube vào sâu nước Nga, sẽ khô hạn hơn.

Ngày 9-6, sông Danube đã đạt mức nước kỷ lục ở Budapest khi lũ lụt nghiêm trọng tàn phá vùng này. Hàng chục nghìn người đã phải rời bỏ nhà cửa và ít nhất 12 người đã thiệt mạng trong lũ lụt ở Đức, Áo, Slovakia, Ba Lan và CH Czech trong tuần qua.

Theo các nhà khoa học, nhiệt độ tăng khiến Trái đất ấm lên làm gia tăng nguy cơ lũ lụt vì không khí ấm sẽ hấp thu hơi ẩm nhiều, gây mưa nhiều hơn. Những thay đổi trong hướng gió và các nhân tố khác cũng sẽ khiến một số vùng ẩm ướt, trong khi những vùng khác khô ráo hơn.

Các chuyên gia nói khó dự đoán cụ thể từng hệ thống sông sẽ phản ứng ra sao với biến đổi khí hậu vì sẽ cần một nghiên cứu chi tiết hơn với dòng chảy và khí hậu trong vùng, theo lời người đứng đầu nghiên cứu, Yukiko Hirabayashi ở Đại học Tokyo. “Những con sông nhỏ ở Nhật Bản thay đổi khuynh hướng trong vài giờ hoặc vài ngày - bà nói -Nhưng với những lưu vực sông rộng lớn, lũ lụt phải được đánh giá hàng tháng trời”.

Trên toàn thế giới, nhiệt độ trung bình đã tăng 0,8 độ C kể từ cuộc cách mạng công nghiệp tới nay, một khuynh hướng mà Ủy ban về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc cho rằng chủ yếu do con người gây ra với xe hơi, các nhà máy và những cơ sở sản xuất điện. (Nguồn: tuoitre.vn)