DIỄN BIẾN NẮNG NÓNG, HẠN HÁN VÀ NHẬN ĐỊNH XU THẾ TRONG THỜI GIAN TỚI
(03/06/2015)
1. Nắng nóng, hạn hán trong tháng 5 năm 2015
1.1. Nắng nóng
Đặc điểm thời tiết trên phạm vi toàn quốc trong tháng 5/2015 là nắng nhiều, mưa ít, trong đó đặc biệt là sự xuất hiện của đợt nắng nóng gay gắt diện rộng tại Bắc Bộ và Trung Bộ. Nền nhiệt độ trung bình tháng 5/2015 trên phạm vi toàn quốc phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 2-3oC. Riêng phía Nam Bắc Bộ và khu vực từ Nghệ An đến Quảng Trị cao hơn nhiều so với TBNN cùng thời kỳ, chuẩn sai nhiệt độ phổ biến từ 3-4oC.
Từ ngày 01-08/5, ở Bắc Bộ đã xảy ra nắng nóng trên diện rộng với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến 35-38oC. Từ ngày 18-30/5 đã xuất hiện nắng nóng gay gắt diện rộng, đỉnh điểm xảy ra từ ngày 28-30/5 với nhiệt độ cao nhất 38-40oC. Trong đợt nắng nóng này nhiều nơi ở phía nam khu vực Bắc Bộ đã ghi nhận được giá trị nhiệt độ kỷ lục trong cùng thời kỳ như Chi Nê (Hòa Bình), Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), Hà Đông, Sơn Tây (Hà Nội), Bắc Giang, Hải Dương, Hưng Yên, Nho Quan (Ninh Bình), Phủ Lý (Hà Nam).
Từ ngày 01-08/5, ở các tỉnh từ Thanh Hóa đến Phú Yên cũng đã xảy ra nắng nóng trên diện rộng, với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến 35-38oC, một số nơi cao hơn như Tương Dương (Nghệ An) 40,5oC; Con Cuông (Nghệ An) 40,2oC; Sơn Hòa (Phú Yên) 40,0oC,...
Nắng nóng đặc biệt gay gắt liên tục duy trì ở khu vực từ Nghệ An đến Phú Yên từ ngày 14/5 đến nay. Nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến ở mức 36-39oC. Cao điểm của đợt nắng nóng này là từ ngày 26-31/5 với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến 39-41oC, một số nơi trên 42oC. Nhiệt độ ở nhiều nơi thuộc Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ đã vượt giá trị lịch sử trong tháng 5 như: Như Xuân, Tĩnh Gia (Thanh Hóa); Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Tây Hiếu, Con Cuông (Nghệ An); Hương Khê, Kỳ Anh (Hà Tĩnh); Tuyên Hóa, Ba Đồn (Quảng Bình); Đông Hà, Khe Sanh (Quảng Trị)(Xem Phụ lục 1).
Từ ngày 01-11/5 và 14-19/5, ở các tỉnh miền Đông Nam Bộ và một số nơi thuộc miền Tây Nam Bộ đã xảy ra nắng nóng diện rộng với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến từ 35-37oC.
1.2. Hạn thủy văn
Trong tháng 5/2015, dòng chảy trên phần lớn các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên thiếu hụt so với TBNN từ 30-50%, riêng trên sông Cái Nha Trang thiếu hụt trên 90%. Xuất hiện mực nước thấp kỷ lục trên sông Mã, sông Cả, sông Cái Nha Trang.
Tình hình khô hạn thiếu nước tiếp tục xảy ra ở các tỉnh Trung Bộ, Nam Trung Bộ đặc biệt là tại các tỉnh từ Khánh Hòa đến Ninh Thuận.
2. Nhận định xu thế nắng nóng và hạn hán trong thời gian tới
Trong thời gian tới, nắng nóng tại Bắc Bộ, Trung Bộ và khô hạn, thiếu nước ở Trung Bộ sẽ tiếp tục diễn ra. Dưới tác động của hiện tượng El Nino nên các khu vực của nước ta trong các tháng 6-8/2015 sẽ có nền nhiệt độ cao hơn TBNN, lượng mưa và dòng chảy thiếu hụt nhiều so với TBNN.
2.1. Nhận định xu thế diễn biến nắng nóng, hạn hán từ ngày 02-11/06/2015
2.1.1. Khu vực Bắc Bộ
Trong các ngày từ 02-04/6, nắng nóng sẽ gia tăng trở lại với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến từ 35-38oC, một số nơi trên 38oC. Từ ngày 05- 07/6, cường độ nắng giảm và nắng nóng chỉ xảy ra cục bộ trong khu vực với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến trong khoảng 33-35oC. Từ ngày 08-11/6, nhiệt độ tăng nhẹ và đạt ngưỡng nắng nóng ở vùng đồng bằng.
Ngoài ra, trong khoảng từ 05-11/6 sẽ thường xuyên xuất hiện mưa dông kèm theo tố, lốc và gió giật mạnh vào chiều tối đến đêm, đặc biệt là ở khu vực vùng núi, trung du.
2.1.2. Khu vực Trung Bộ
Trong 10 ngày tới (02-11/6), nắng nóng tiếp tục duy trì trên diện rộng ở Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến từ 36-39oC, có nơi trên 40oC. Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 1-2.
Khu vực Nam Trung Bộ có thời tiết phổ biến ít mưa, ngày nắng nóng.Mực nước trên các sông ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên xuống dần và ở mức thấp, trên một số sông ở khu vực có khả năng xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng thời kỳ hoặc thấp nhất lịch sử.
Dòng chảy trung bình trên phần lớn các sông chính ở Trung Bộ và Tây Nguyên thiếu hụt so với TBNN từ 50-70%, riêng trên sông Cái tại Nha Trang thiếu hụt trên 80%. Tình hình khô hạn, thiếu nước nghiêm trọng tiếp tục xảy ra trên diện rộng ở các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận và có xu hướng mở rộng ra khu vực Trung Trung Bộ với cấp độ rủi ro thiên tai cấp 2-3.
2.2. Nhận định xu thế thời tiết các tháng 6-8/2015
Trong các tháng chính hè (6-8/2015), nền nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn TBNN từ khoảng 0,5-1,0oC.
Lượng mưa từ tháng 6-8/2015 ở các tỉnh Trung Bộ phổ biến ở mức thấp hơn TBNN. Tình trạng thiếu nước, khô hạn ở Trung Bộ, đặc biệt là ở các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ sẽ còn tiếp tục kéo dài đến khoảng nửa đầu tháng 9/2015.
Lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ, Tây Nguyên tiếp tục thiếu hụt so với TBNN từ 30-60%, riêng các tỉnh ở Nam Trung Bộ thiếu hụt từ 60-95%. Ở hạ lưu nhiều sông sẽ xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng thời kỳ hoặc thấp nhất lịch sử.
Tình trạng hạn hán sẽ xảy ra trên diện rộng ở Trung Bộ, đặc biệt tại một số huyện thuộc các tỉnh Nam Trung Bộ có thể ở mức khốc liệt với cấp độ rủi ro thiên tai cấp 3. Xâm nhập mặn tiếp tục lấn sâu vào vùng cửa sông, ven biển khu vực Trung Bộ.
Theo (Trung tâm dự báo KTTV Trung ương)